Natuur en recreatie gaan samen in het Renkums Beekdal. De route gaat door prachtige natuur en passeert een speciaal aangelegde waterspeelplaats. Om de natuurontwikkeling in het Renkums Beekdal van dichtbij te kunnen bekijken is een vlonder door het moeras aangelegd. De wandelroute gaat over deze vlonder. Een deel van het Renkums Beekdal behoorde tot landgoed Keijenberg. De wandelroute voert langs de plek waar ooit het twee verdiepingen hoge theehuis van het landgoed stond. Verscholen in het Renkums Beekdal ligt boerderij het Everwijnsgoed. Vanaf de wandelroute is deze boerderij uit 1805 met zijn drie kapschuren goed te bewonderen. In 1627 was op deze plek ook al een boerderij te vinden. Het Schilderslaantje langs het beekdal stond op oude VVV ansichtkaarten uit begin 20ste eeuw. Nu is het nog steeds schilderachtig. De route neemt een doorsteek door het
Renkums Beekdal. Hier kun je pas goed zien hoe mooi het beekdal daadwerkelijk is.
Staatsbosbeheer heet je welkom in Natuurinformatiecentrum De Beken te Renkum. Je komt er meer te weten over het Renkums Beekdal en de ecologische hoofdstructuur. Ook zijn er het jaar door wisselende tentoonstellingen.
Van hieruit starten wandelingen met de Boswachter, waarin je ook eens kunt kennismaken met de fauna van dit gebied en de onverwachte ontmoetingen onderweg. De boswachter kan veel vragen beantwoorden vanuit haar grote praktische veld kennis en jarenlange ervaring. De Beken is een - voormalige - boerderij. Op deze plek staaT al een boerderij sinds de 17e eeuw, er wordt hier dus al lange tijd geboerd.
Dit voorjaar zijn er vrijwilligers nodig voor de aanleg en het onderhoud van nieuwe kruidentuin voor bezoekers en de schooljeugd. Stekken van kruiden zijn welkom.
Route:
Loop vanaf natuurinformatiecentrum De Beken een paar passen zuidwaarts over de asfaltweg (Nieuwe Keijenbergseweg). Dit is met de parkeerplaats aan je rechter hand.
Huis de Keijenberg
Tussen de bomen verscholen ligt Huis de Keijenberg in de oude tuin. Het landhuis is opgetrokken in neorenaisssance stijl. Aan de achterzijde is een grote aanbouw gedaan. Dat komt omdat het huis in de loop der jaren diverse sociale- en zorgfuncties heeft gehad. Na 1948 werd het verhuurd als hervormd vakantie- en conferentieoord. Nu is het een woonlocatie van Woonzorgnet. De zichtas richting het beekdal met uitzicht over landgoed de Keijenberg en de verschillende beeklopen is onlangs hersteld.
De weg waarop je staat, de nieuwe Keijenbergseweg, is op een kaart uit de 18e eeuw aangegeven als schaapsdrift. Hierover werden de schaapskuddes naar de heidevelden gedreven.
Route:
Volg de asfaltweg in zuidelijke richting. Dit is met de parkeerplaats aan je rechter hand.
Na de parkeerplaats loopt er rechts een klein paadje het bos in. Neem dit paadje achter de parkeerplaats langs tot je bij de beek komt.
Volg vanaf hier het paadje langs de beek tot je op een kruispunt voor een klaphek met daarachter een open veldje komt.
Speelweide
Op deze nieuw aangelegde speelweide in het Renkums Beekdal kun je je prima vermaken.
Op zomerse dagen zie je mensen van de zon genieten, anderen spelen met water, en de broodjes, versnaperingen of hoe het eten ook mag heten, wordt uit de meegebrachte picknickmand gehaald.
Route:
Loop door het klaphekje de speelweide op tot de waterpomp en watergoot rechts.
Waterspeeltuin
Vroeger mocht je in de beek spelen. Om schade aan het leembed van de beek te voorkomen is deze waterspeeltuin gemaakt. Je kunt er water oppompen uit de beek en via de houten goot stroomt het weer terug. Hier mag je naar hartenlust met water spelen. Er is ook een picknickplek. Ideaal voor een dagje zomerse waterpret.
Route:
Volg het pad langs de beek. Loop door tot je aan je rechter hand een vlonder door het beekdal ziet lopen.
Bovenloop Renkumse beek
Zowel door het dal als hier langs de rand loopt water. Van nature ligt de hoofdbeek in het midden van het dal op het laagste punt. Hier stroomt het water door de bovenloop van de beek, langs de rand van het dal. Deze bovenlopen zijn door mensenhanden aangelegd en nodig om de waterraden van molens langs de beek aan te drijven. Hoe hoger in het dal hoe meer verval en dus meer energie voor de molen. Sinds de uitvinding van de stoommachine zijn bovenlopen overbodig geworden. Vanwege het geringere verval slippen ze sneller dicht. Zonder menselijke activiteit in de vorm van het regelmatig uitdiepen verzanden deze systemen.
Route:
Loop over het vlonder het beekdal in tot aan het water.
Plassen in de beek
Na het vertrek van de Vredestein fabriek uit het Renkums Beekdal is een groot project voor herstel van het beekdal gestart met Europese subsidie. Men heeft ervoor gekozen de bedding van de middelste beek dicht te gooien en de beek zijn eigen natuurlijke loop te laten bepalen. Daardoor is het hier nu nat en zeer drassig (drijfzand). Om toch te kunnen wandelen en dit alles van nabij te kunnen zien is er een plankier aangelegd. De poel en het moerasgebied zijn nu al bevolkt door Kikkers en Padden. Dit belooft veel voor de biodiversiteit in de toekomst.
Route:
Vervolg je weg over het vlonder naar de overkant van het beekdal. Loop nog ietsje verder tot je aan je rechter hand een vijver ziet liggen.
Zwemvijver voor heren.
Deze grote vijver in de beek is ooit aangelegd als zwembad met springplank. De heren uit de omgeving van de landgoederen zwommen in de vijver die wel vijf meter diep was. Ook Koning Willem III en de gasten van Hotel Nol in 't Bosch zwommen hier regelmatig. Tegenwoordig is de vijver daar te ondiep voor. Het water zakt niet weg, want vijf meter diep ligt een laag blauwe rivierklei die is gewonnen onderaan de Noordberg.
Ook wordt ergens vermeld dat het een wasvijver is. In het Renkums Beekdal kwamen meerdere wasserijen voor. Ook nu nog is er aan de rand van het dal een industriële wasserij gevestigd. Ze maken al tijden geen gebruik meer van het heldere beekwater.
Route:
Neem het paadje dat in noordelijke richting langs de vijver loopt. Als het goed is zijn beek en vijver aan je rechter hand.
Volg het paadje een flink eind langs de beek. Ga rechtdoor op twee splitsingen.
Loop verder tot waar het paadje de beek even verlaat omdat er beneden langs de beek een moerasje ligt.
Theekoepel Keijenberg
Op deze plek, nu gemarkeerd door een cirkel met linden, stond ooit het lindenprieel van het landhuis de Keijenberg. Daarnaast was er aan de overzijde een theekoepel met twee verdiepingen, zodat je van daaruit een prachtig uitzicht over het Renkums beekdal met zijn beken en molens had. Zoals je ziet, heb je ook nu vanaf deze plekken nog steeds een weids uitzicht over het beekdal. Je kunt je aan de andere kant van het beekdal landhuis de Keijenberg zien liggen. Het moerasje tussen de beek en de theekoepel heet 'Het Slangengat', vanwege de vele ringslangen die hier voorkomen en overwinteren. Deze poel was ooit de dames zwemvijver.
Route:
Volg het pad verder langs de beek tot je links van het pad een bankje ziet staan.
Uitzicht over het Beekdal
Vanaf het bankje heb je een prachtig uitzicht over het Renkums Beekdal. Je kunt zien hoe het beekdal jaar na jaar verschraalt. Dit gebeurt door het aan het eind van het groeiseizoen te maaien en het maaisel af te voeren. De bodem wordt zo minder rijk aan voedingsstoffen. Deze verschraling moet ervoor zorgen dat bijzonder soorten zoals orchideeën terugkeren in het beekdal.
Route:
Volg het pad verder en houd rechts aan op de Y-splitsingen.
Loop door tot je bij een weiland (rechts van het pad) uitkomt.
Voorkant Everwijnsgoed
Over het weiland heb je een goed zicht op de voorkant van het Everwijnsgoed. Je ziet dat het voorhuis haaks op één van de schuren staat. Bij boerderijen van aanzien was het vaker zo dat het woonhuis niet in de schuur geïntegreerd was en dwars op de schuren stond. Het voorhuis is tevens op het zuiden georiënteerd om maximaal gebruik te kunnen maken van verwarming door de zon.
Route:
Volg het pad verder langs het weiland tot een asfaltweg.
Oude en nieuwe wegenaanleg
Vanaf dit punt is het verschil tussen de oude en de nieuwe visie op de aanleg van provinciale wegen te zien. De oude provinciale weg ligt direct voor het Everwijnsgoed langs. Deze was aan weerszijden beplant met eiken. Waar de oude weg overgaat in het huidige fietspad is te zien dat deze weg een bochtig traject had. De nieuwe provinciale weg is rechtgetrokken en ligt op een dijklichaam in het beekdal. Vanwege de verkeersveiligheid zijn er geen bomen aangeplant.
Aan de overzijde van de weg is nog steeds zichtbaar waar het zand voor het dijklichaam werd weggehaald.
Route:
Volg de oude weg tot voor het Everwijnsgoed (boerderij).
Het Everwijnsgoed
Op alle zondagmiddagen in het zomerseizoen is er life-muziek, zijn er exposities en worden er workshops georganiseerd. Ook kun je onder leiding van een natuurgids het Renkums Beekdal bezoeken.
Op de plek van het Everwijnsgoed staat al sinds 1627 een boerderij. De huidige boerderij "Everwijnsgoed" werd in 1805 gebouwd door Jhr. Munter. De oorspronkelijke Betuwse T boerderij werd later uitgebreid met twee schuren; een staaltje van landelijke bouwkunst met goed uitgevoerd metselwerk en ellipsvormige bogen boven de deuren. Door jarenlange leegstand raakte de boerderij in verval.
Vanaf 31 december 1997 werd de boerderij eigendom van de Stichting Monument Everwijnsgoed. De boerderij is een rijksmonument.
Route:
Loop door tot de asfaltweg over een bruggetje over de beek gaat en je het pad langs de beek kruist.
Brug over de beek
Hoe klein de waterlopen ook zijn, als je erover wilt, is een brug handig, anders kom je vast te zitten in de modder. Tot in de oorlog was er een gemetselde brug over deze bovenloop. Om de transporten van de Duitsers te verhinderen, heeft het verzet de brug vernietigd.
Na de oorlog is de overgang provisorische hersteld met een rioolbuis. Het Genootschap Redichem heeft zich in 2004 ervoor ingezet dat het bruggenhoofd weer in oude staat werd opgemetseld. Zo is de oorlogsschade hersteld.
Route:
Neem het paadje in noordelijke richting langs de beek. De beekloop is aan je linker hand.
Steek de grote asfaltweg (Bennekomseweg) over, sla op het fietspad rechts af en loop een stukje verder tot je links een grote kuil ziet.
Voormalige zandafgraving
Deze kuil, die je hier voor je ziet, is ontstaan door afgraven van zand en grind voor de wegenverharding in de regio. Waarschijnlijk is hier ook het zand gegraven voor de dam van de verbindingsweg door het beekdal. Op het informatiebord vind je meer over het ontstaan van deze kuil.
In het beekdal komen nog kleinere kuilen voor, waar leem gewonnen is, vooral voor de bedding van aangelegde beken, die langs de rand van het beekdal lopen.
Route:
Draai je om en loop terug naar de beek.
Sla bij de beek rechts af en blijf het paadje langs de beek volgen tot er vanaf links een paadje langs een poel in de beek, uit het beekdal komt.
Het Schilderslaantje
Dit bijzonder vormgegeven bankje met een plantgat voor een boom nodigt uit tot het stil genieten van het schilderachtige uitzicht over het Renkums beekdal.
Dat deze plek al langer een schilderachtige plek is te zien op VVV-ansichtkaarten uit het begin 20ste eeuw. De weg langs het beekdal (tussen de Bennekomseweg en Het Grote Huis van Quadenoord) wordt daarop 'het Schilderslaantje' genoemd.
De Veluwezoom was in de 19e eeuw en begin 20ste eeuw een favoriete plek voor de landschapsschilders van de Oosterbeekse school. Een paar schilders die in Renkum woonden waren Theophile de Bock en Hendrikus Alexander van Ingen. Van Ingen is bekend om z'n schilderijen met koeien. Ook op de schilderijen van De Bock zijn ze te vinden.
Route:
Neem het pad dat met een bruggetje over de beek het beekdal ingaat.
Loop door tot je de beekloop midden in het beekdal kruist.
Uitzicht over het Beekdal
Kun je ook genieten van het uitzicht over het Beekdal? Nu de beek zijn natuurlijke loop hier weer heeft gekregen, kun je in de loop van enkele jaren zien, hoe er weer een natuurlijke vegetatiezonering vanaf de hoofdbeek ontstaat.
Op zaterdag i juni 2013 fourageerde er een lepelaar in deze zandige beekloop, op zoek naar kikkervisjes.
Route:
Loop verder naar de overkant van het beekdal.
Aan de overkant in de bosrand links in de berm staan de waterpeilbuizen.
Peilbuizen RIVM
Het RIVM, het ministerie in Den Haag heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu opdracht gegevens te verzamelen. Daarom zijn er hier twee peilbuizen, waarmee het RIVM de ontwikkeling hier in dit beekdal nauwkeurig in de gaten houdt. Het betreft hier waarschijnlijk de waterstandsmetingen.
Route:
Neem op de Y-splitsing het meest linkse pad.
Loop door tot je op een kruising met een breed zandpad staat.
Breunis Erve
Als je goed kijkt zie je nog een voormalige oprijlaan met oude eiken erlangs. Waarschijnlijk hoort deze laan met eiken bij een verdwenen boerenerf met de naam Breunis Erve. Dit boerenerf is al aangegeven op oude kaarten van 1656 en 1712.
Op een topografische kaart van 1991 is te zien dat de oprijlaan recent nog langer was. Toen liep deze 'oprijlaan' langs de bosrand door tot aan de Bennekomseweg.
Route:
Neem het brede zandpad in noordelijke richting. Je loopt langzaam omhoog.
Vervolg het zandpad, loop langs de weilanden, afwisselt links en rechts.
Loop met de bocht mee naar rechts.
Loop door tot je het verharde fietspad tegenkomt.
Brug Renkums Beekdal
Dit knooppunt ligt vlak bij de brug over de beek.
Vanaf de brug heb je een goed uitzicht over de weilanden, die, al naar het seizoen wisselen van kleur. In mei, in het voorjaar kunnen ze helemaal geel van de paardenbloemen zijn, of er staan veel roze pinksterbloemen.
Let eens op de enkele wilde kers die staat te bloeien.
Route:
Sla links af (in noordelijke richting) het verharde fietspad op.
Even verderop ligt er rechts naast het fietspad ook een zandpad.
Loop door tot je aan je rechterhand een informatiebord ziet over grafheuvels.
Informatiebord opgraving
Op het informatiebord staat informatie over de vondsten die tevoorschijn kwamen bij de opgravingen van de grafheuvels die langs de route in het bos liggen.
Route:
Neem rechts naast het informatiebord het smalle bospaadje.
Loop door tot bij de grafheuvel.
Grafheuvels
Het beekdal van Landgoed Quadenoord werd ook al in de bronstijd bewoont. Dat bewijzen de vele grafheuvels die in het beekdal te vinden zijn.
Vaak zijn de grafheuvels zichtbaar als bolvormige heuveltjes in het bos. Er staan vrijwel nooit bomen op. Bomen worden eraf gehaald omdat de boomwortels het archeologisch bodemarchief zouden kunnen beschadigen.
Soms worden de plaatsen van de grafheuvels hersteld, zodat je ook nu nog een indruk krijgt van de dichtheid van de bewoning in de Bronstijd (3000 - 800 v. Chr.). Het is de tijd van Otzi.
Route:
Vervolg het bospaadje langs de grafheuvel.
Sla rechtsaf bij de T-splitsing van bospaadjes.
Als je goed kijkt zie je rechts in het bos nog een tweede grafheuvel.
Houd links aan bij de splitsing van bospaadjes.
Loop door tot de spreng en even verderop een bankje met een mooi uitzicht over de weide.
Bankje met naambord
Vanaf dit bankje met het kleine naambordje, kijk je uit over het beekdal. Je kijkt richting Het Grote Huis van landgoed Quadenoord.
Weet iemand de geschiedenis die bij dit bankje hoort?
Route:
Sla links af en loop door tot het volgende bankje langs het beekdal.
Bankje met naambord
In dit beekdal is het kennelijk mogelijk een bankje te plaatsen als herinnering aan mensen of aan speciale gelegenheden. Ook hier is onze vraag: Ken iemand het verhaal erachter? We zijn benieuwd naar dit soort regionale beeldverhalen.
Route:
Loop door tot het pad afbuigt het bos in. Rechts van het pad staat een bankje met uitzicht over het beekdal.
Uitzicht over het beekdal
Hier heb je goed uitzicht over de bovenloop van het beekdal. Dit heet het Paradijs, met aan deze kant de Paradijsbeek en aan de overkant van het weitje de Molenbeek. Vroeger kon je hier de beek oversteken met een plankier met een smal pad door het gras. Gezien de kwetsbaarheid van de natte schrale graslandvegetatie met veel bloeiende zomerkruiden is dit pad nu afgesloten. Respecteer dit. Het is dus genieten van verre vanaf het bankje.
Route:
Vervolg het pad het bos in.
Aan je rechterhand loopt de Bosbeek.
Loop door tot je rechts een inham in de beek ziet.
Sprengkop Bosbeek
Om de waterraderen van de watermolens stroomafwaarts te laten draaien moesten de beken voldoende water voeren. Het molenrad moest immers zware machines aandrijven. Tot landgoed Quadenoord behoorden vier watermolens.
Voor voldoende toevoer van water in de beek moesten soms nieuwe watervoerende leemlagen worden aangesneden. Zo bij ook deze Sprengkop, die als een zijaanvoer van de hoofdbeek - de Bosbeek - moet worden beschouwd. De Bosbeek komt even verderop uit in de Paradijsbeek.
Doordat de leemlagen niet waterdoorlatend zijn, verzamelt zich hierop het regenwater uit het omringende gebied. Door de leemlaag aan te snijden komt een vrij constante stroom water uit de bron of sprengkop.
Route:
Loop door tot je op een zandpad met fietspad erlangs komt.
Voetpad naar Nivonhuis De Bosbeek
Op 400 meter van dit knooppunt ligt het NivonhuisDe Bosbeek, waar je als lid van het Nivon welkom bent in deze prachtige omgeving een paar dagen te logeren.
Het natuurvriendenhuis De Bosbeek wil een plek zijn waar mensen welkom zijn om met een sociaal hart actief bezig te zijn met natuur, cultuur en ont-moeten. En vooral dat laatste.
Route:
Neem de zandweg met fietspad ernaast in noordoostelijke richting. Het fietspad is aan je linkerhand.
Loop door tot aan je linkerhand huisnummer 22 en 24 en aan de overzijde een informatiebord over grafheuvels.
Knooppunt grafheuvel
Er staat hier een interessant informatie bord over de grafheuvels in dit gebied en de mensen die hier vroeger geleefd hebben. Deze mensen wierpen de grafheuvels op om hun doden te begraven. Vaak waren dit urnen of soms een of meer stoffelijke resten.
Het ROB: voormalig Rijksinstituut voor Oudheidkundig bodemonderzoek heeft het paaltje bij de grafheuvels geplaatst.
Route:
Neem het bospaadje aan de overzijde van nr. 22/24 achter het bord met informatie over de grafheuvel (goed kijken).
Loop door tot de grafheuvel op de open plek links in het bos.
Grafheuvel in het bos
Een grafheuvel is te herkennen aan zijn vorm. Maar hoe weet je nu of het echt een grafheuvel is? Mensen die grafheuvels bouwden begonnen met een kleine heuvel. Later werden in de rand meer overledenen bijgezet en af en toe werd de heuvel weer opgehoogd met een nieuwe laag plaggen. Als je dus een proefsleuf in de grafheuvel zou graven kom je die gelaagde structuur weer tegen. Zo weet je dat het een echte grafheuvel is en niet zomaar een hoop zand in het bos. Je mag nooit graven in een grafheuvel naar schatten, want die zitten er niet in. Vaak zijn het alleen een urn met as.
Route:
Blijf het pad volgen tot je in het beekdal staat en een goed overzicht hebt over de vijver rechts van het pad.
Kikkerpoel Paradijsbeek
In het weiland midden in het beekdal is een kikkerpoel gegraven. Stromend water is kouder dan de (randen van) stilstaand water en dus is een kikkerpoel geschikter voor het opgroeien van kikkervisjes. Dat er nu meer kikkers in het beekdal voorkomen komt de soortenrijkdom ten goede; kikkers dienen op hun beurt weer als voedsel voor reigers en ooievaars.
Route:
Loop door tot je vlak voor een bruggetje van spoorbielzen bij een trap van boomwortels aankomt.
Trap van boomwortels
Bij deze trap van boomwortels is duidelijk te zien hoe goed wortels het zand vasthouden. Door de voortdurende waterstromen spoelt er zand weg. De boom is wel met deze wortels in de grond vastgezet. Je moet er dus voorzichtig mee omgaan, anders vast de boom zomaar om.
Route:
Steek de twee bruggetjes van spoorbielzen over tot je op het pad langs de beek staat.
Bruggetjes over de Beek
Nieuw knooppunt bij deze grappige bruggetjes over de beek. Ze zijn gemaakt van een oude spoorbiels. De terreineigenaar van Landgoed Quadenoord zorgt hier voor een prachtige aansluiting met droge voeten op de bossen rondom Nivon huis de Bosbeek.
Route:
Neem het pad langs de beek in Zuidwestelijke richting. (Dit is met de beek en de graslanden rechts).
Loop door tot het pad een bocht maakt.
Bijzondere vegetatie
Hier langs de beek op Landgoed Quadenoord groeit één van de grootste populaties van de zeer zeldzame zevenster, Trientalis europea L.. Deze noordelijke soort die veel in Scandinavië voorkomt werd door de Zweed Carolus Linnaeus omstreeks 1750 voor het eerst in het Latijn beschreven. Daarom staat er een L. achter de Latijnse naam. In het voorjaar is het een zee van witte bloempjes. Er groeit ook een heleboel Dalkruid, ook een zeldzame soort met kleine ovale blaadjes, met een onopvallend bloei stengeltje.
Route:
Loop een stuk door tot je links van het pad een metalen paaltje ziet staan.
Waterstandspeilbuis
De waterstand in het Renkums Beekdal wordt nauwkeurig in de gaten gehouden. Dit gebeurt door middel van deze peilbuizen.
Route:
Loop door tot je links van het pad een rotte boomstam ziet liggen en achter de bosrand een kampeerveld met een grafheuvel erop.
Grafheuvel
Verscholen in het bos achter de boomstam ligt midden op het kampeerveld een grafheuvel. De aanwezigheid van deze grafheuvel toont aan dat ook in de bronstijd al mensen verbleven hier in het Renkums Beekdal op Landgoed Quadenoord.
Route:
Loop verder tot je rechts van het pad aan de overkant van het beekdal een boerderijtje ziet liggen en er links vanuit het bos een rood-wit gemarkeerd wandelpaadje komt.
Boerderijtje
Boerderijtje aan de rand van het Renkums Beekdal, verscholen tussen het groen. Vroeger werden de natte graslanden in het beekdal gebruikt voor veeteelt. De hoger gelegen velden werden gebruikt voor het verbouwen van gewassen, zoals granen. Nu is het hele boerderijtje een woonhuis.
Route:
Neem het pad langs de beek in zuidelijke richting. (Dit is met het grasland rechts en het bos links van het pad.)
Loop verder tot je links van het pad in het bos een beekloop ziet liggen. (Dit is een klein eindje voordat het pad naar links afbuigt het bos in en je rechtdoor niet verder kunt.)
Kruising sprengbeken
Als je goed kijkt kun je zien dat de sprengbeek die vanuit het bos komt, met een duiker onder de bovenloop van de beek langs de bosrand doorstroomt. Weet iemand waarom dit zo is? Heeft dit te maken met de waterrechten van oudsher van de molens langs de verschillende beeklopen?
Route:
Volg het paadje met de haakse bocht naar links mee het bos in.
Loop over de heuvels totdat het paadje zich splitst en het rechter paadje naar een toilethuisje (rechts) toe loopt.
Nostalgisch toilet huisje
Nostalgisch toilet huisje; vroeger was een waterpomp en een toilethuisje zoals hier nog staat voldoende voor de kampeerder. Als je even goed zoekt vind je dat de waterpomp er ook nog bij staat. Let ook eens op het handvat, gemaakt van een isolator van een elektriciteitsmast. Tegenwoordig is er een modern toiletgebouw voor de gasten van de camping.
Route:
Loop verder tot je op een breed zandpad staat en sla hier rechts af.
Loop door over het heuveltje en over de kapvlakte tot je op een Y-splitsing bij een schuur uitkomt.
Bospercelen afgewisseld met landbouwgrond
Waar in het beekdal sprake is van zowel grootschalige, maar meestal kleinschalige landbouwpercelen met daaromheen bos, worden de hoger gelegen delen van Landgoed Quadenoord gekenmerkt door ruime bospercelen productiebos afgewisseld met brede, ruime, stroken landbouwgrond. (Heeft dit te maken met de tijd waarin ze ontstaan zijn? Bijvoorbeeld de ontginning van de Renkumse heide in de jaren '30, met gemechaniseerde landbouw? In dat geval zijn er nog veel bomen uit de beginperiode van deze bosaanplant en ontginning aanwezig.)
Route:
Neem vanaf de Y-splitsing het pad in Zuidelijke richting. (Dit is het pad met de groene werkschuur in de rug).
Volg het pad met de bocht mee naar rechts.
Loop door tot je aan je linkerhand een natuurkampeerterrein ziet liggen.
Natuurkampeerterrein Quadenoord
Het natuurkampeerterrein maakt deel uit van het landgoed Quadenoord. Met heerlijk ruime plaatsen kijk je uit over de akkers. Om er te kamperen heb je een natuurkampeerkaart nodig. Die is verkrijgbaar op het terrein zelf en bij de stichting Natuurkampeerterreinen.
Route:
Vervolg je weg over het pad.
Loop door tot je op een kruising met een zandpad en een fietspad komt.
Afrikaanse Beeldentuin Quadenoord
Op landgoed Quadenoord dat zich vanaf hier tot aan de spoorlijn Arnhem-Utrecht uitstrekt, is een camping gevestigd waar 's zomers vele toeristen verblijven. In de tuin is er een expositie met Afrikaanse beelden. Ook worden er 's zomers workshops beeldhouwen gegeven in de oude kapschuur. Naast de kapschuur staat langs de beek het overblijfsel een oude molen. Van de vele molens die langs de Renkumse Beek stonden is deze als enige overgebleven. De molen is gespaard omdat deze dienst deed als generatorhuis voor het Grote Huis van Quadenoord, dat begin vorige eeuw gebouwd werd.
Route:
Neem het pad dat langs de rand van het weiland in zuidelijke richting loopt. De beek is aan je rechterhand.
Blijf het pad volgen langs de beek tot er vanaf rechts een pad uit het beekdal komt en er een kruising van paden is.
Het Schilderslaantje
Dit bijzonder vormgegeven bankje met een plantgat voor een boom nodigt uit tot het stil genieten van het schilderachtige uitzicht over het Renkums beekdal.
Dat deze plek al langer een schilderachtige plek is te zien op VVV-ansichtkaarten uit het begin 20ste eeuw. De weg langs het beekdal (tussen de Bennekomseweg en Het Grote Huis van Quadenoord) wordt daarop 'het Schilderslaantje' genoemd.
De Veluwezoom was in de 19e eeuw en begin 20ste eeuw een favoriete plek voor de landschapsschilders van de Oosterbeekse school. Een paar schilders die in Renkum woonden waren Theophile de Bock en Hendrikus Alexander van Ingen. Van Ingen is bekend om z'n schilderijen met koeien. Ook op de schilderijen van De Bock zijn ze te vinden.
Route:
Neem het pad dat haaks op de beekloop de heuvel op gaat in oostelijke richting.
Loop door tot de kruising met de driehoekige betonnen paal. Links en rechts van het pad zie je diverse grafheuvels tussen de bomen.
Grafheuvels
In het bos hier liggen vier grafheuvels bij elkaar. Ook In Nederland komen evenals in het buitenland grafheuvelvelden voor. Ze liggen vaak op een opvallende plek in het landschap, zo hier aan de rand van het Renkums Beekdal.
Om te voorkomen dat de wortels van bomen de inhoud van de grafheuvels beschadigen, worden ze eens in de zoveel tijd vrijgekapt. De inhoud van zo'n grafheuvel bestaat vaak alleen maar uit anders gekleurde sporen in het zand en/of urnen met as die soms in verschillende periodes werden bijgezet. Een grafheuvel kan dus meerdere eeuwen dienst doen.
Route:
Neem vanaf de grafheuvels het pad in zuidelijke richting. (Dit is het pad tegenover de driehoekige betonnen paal)
Na ongeveer 100 meter gaat het bospad over in een nieuw aangeplante laan.
Steek de asfaltweg (Bennekomseweg) over en blijf de laan nog ongeveer 50 meter volgen tot het eerste kruispunt.
Herplanting lanen
De huidige opvatting van groenmensen is dat je lanen dan pas moet vervangen, als zestig procent van de bomen er tussen uit zijn. Men kapt dan de hele laan en plant deze opnieuw in. Zo is het hier ook gegaan. De beide elkaar loodrecht kruisende lanen in het bos zijn onlangs geheel vervangen.
In het buitenland zie je vaak dat verwijderde of gekapte bomen gewoon direct worden vervangen. Op een laan van 100 jaar maakt 10 jaar leeftijdsverschil niet veel uit.
Route:
Neem het pad in westelijke richting. Dit is het pad dat aan het begin een verhoogde wildwal kruist.
Ga rechtdoor op de kruising.
Loop door tot waar het paadje een knik naar rechts maakt bij de tuinmuur.
Ommuurde tuin
Op Landgoed de Keijenberg is hier nog een restant van de oude tuinmuur te zien. De bewoners van de Huize De Beken kweekten zoals gebruikelijk was in de 19e eeuw o.a. peren en perziken tegen deze zuidmuur. Daartoe werden de takken van de bomen zo gesnoeid dat ze evenwijdig aan de muur groeiden. Ook een druivenkas werd vaak tegen zo'n Zuidmuur geplaatst.
Route:
Vervolg je weg op het paadje.
Steek de asfaltweg (Nieuwe Keijenbergseweg) over.
Loop door tot op de T-splitsing bij de Beek.
Leven in de Beek
Nu de waterlopen van de drie beken die naast elkaar lopen, hersteld zijn, stroomt er in alle drie koel en helder water. Door deze herstelmaatregelen hebben de kleine beekvisjes als stekelbaarsjes een goede biotoop gekregen om te leven. Ook watersalamanders zie je hier soms wegschieten. Daar waar de stroming niet zo sterk is, vind je in de zomer schaatsenrijders, die op het wateroppervlak lopen op jacht naar kleine beestjes en watertorren
Route:
Neem het paadje langs de beek in zuidelijke richting. (Dit is met de beek aan je rechter hand).
Houd op de Y-splitsing links aan (het beukenbos in).
Loop verder tot een grote kei aan je rechter hand.
Vriendschapssteen
Het gedicht over vriendschap is beschreven in een wandelboekje van Nijhoff uit 1824: 'Wandelingen in een gedeelte van Gelderland'. Nijhoff trof het aan op een gedenknaald met een 'antieke lijkbus' (een urn) in het vriendschapsbosje. Het gedicht is van Jeronimo de Bosch. Dank zij een gift van de Lionsclub kun je nu van deze replica genieten. Jonkheer Munter liet in 1820 het herenhuis De Keijenberg bouwen. Door de Renkummers ook wel het kasteel genoemd. Het landgoed noemt hij voortaan De Beken. Ten noorden van boerderij De Beken heeft hij het zoals Nijhoff beschrijft "bevallig slingerbosje" of vriendschapsbosje laten aanleggen uit liefde voor zijn zus Margaretha Johanna. Voor haar was ook de steen met het gedicht.
Route:
Loop verder tot je natuurinformatiecentrum De Beken aan je rechter hand ziet liggen.
Natuurinformatiecentrum De Beken
Staatsbosbeheer heet je welkom in Natuurinformatiecentrum De Beken te Renkum. Je komt er meer te weten over het Renkums Beekdal en de ecologische hoofdstructuur. Ook zijn er het jaar door wisselende tentoonstellingen.
Van hieruit starten wandelingen met de Boswachter, waarin je ook eens kunt kennismaken met de fauna van dit gebied en de onverwachte ontmoetingen onderweg. De boswachter kan veel vragen beantwoorden vanuit haar grote praktische veld kennis en jarenlange ervaring. De Beken is een - voormalige - boerderij. Op deze plek staaT al een boerderij sinds de 17e eeuw, er wordt hier dus al lange tijd geboerd.
Dit voorjaar zijn er vrijwilligers nodig voor de aanleg en het onderhoud van nieuwe kruidentuin voor bezoekers en de schooljeugd. Stekken van kruiden zijn welkom.